بازاریابی محتوا، بخشی از استراتژی بازاریابی و توسعه کسب‌وکار شما است که بر ایجاد و توزیع محتوای ارزشمند، مرتبط و یکپارچه تمرکز دارد و هدف کلی آن، جذب مخاطبین جدید و حفظ مخاطبان قبلی است. جذب مخاطب در این استراتژی، با ارائه محتوای ارزشمند انجام می‌شود.

برای داشتن یک بازاریابی محتوای موفق، به برنامه‌ریزی دقیق نیاز خواهید داشت. هنگام ایجاد محتوا، باید نکات کلیدی زیر را در نظر داشته باشید:

• محتوا را برای چه کسی ایجاد می‌کنید؟
• محتوا چه سودی برای مخاطب دارد و کدام مشکل او را قرار است حل کند؟
• محتوای مورد نظر چگونه منحصربه‌فرد خواهد شد؟
• محتوا در چه فرمتی تولید می‌شود؟
• محتوا در کجا توزیع می‌شود؟
• چگونه ایجاد و انتشار محتواها را برنامه‌ریزی و مدیریت می‌کنید؟

به طور کلی، مراحل زیر باید برای داشتن یک استراتژی بازاریابی محتوا انجام شود.

تفاوت بازاریابی محتوا و تبلیغات

ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که تفاوت بازاریابی محتوا با تبلیغات در چیست؟ بازاریابی محتوا از جهات مختلف از تبلیغات متمایز است. در بازاریابی محتوا، محتوا در رسانه‌های تحت مالکیت کسب‌وکار‌ها پخش می‌شوند، اما درصورتی که محتوای مربوطه در رسانه‌های دیگر پخش شوند، تبلیغات نام می‌گیرند. همچنین، استراتژی بازاریابی محتوا، برخلاف تبلیغات که تهاجمی است، بیشتر جذب‌کننده است و باعث مزاحمت و ناراحتی مخاطبین نمی‌شود. علاوه بر این، تبلیغات بسیار پرهزینه است، درصورتی که بازاریابی محتوا هزینه چندانی ندارد.

چرا به بازاریابی محتوا نیاز دارید؟

بازاریابی محتوا به کسب‌وکارها کمک می‌کند برای افزایش ترافیک وب‌سایت و تولید lead، از منابع قابل اعتماد و مقرون به صرفه استفاده کنند و آن منابع را مدیریت کنند. تنها راه افزایش ترافیک وب‌سایت، پست‌های وبلاگ نیست.

۱۰ دلیل اهمیت استفاده از استراتژی بازاریابی محتوا

۱- ایجاد اعتماد در بازدیدکنندگان

هرچه مخاطبان به اطلاعاتی که ارائه می‌دهید، بیشتر اعتماد کنند، احتمال خرید محصولات توسط آن‌ها نیز بیشتر خواهد شد. همچنین، هنگامی که خوانندگان به طور مداوم محتوای یک برند را می‌خوانند، دیدگاهشان نسبت به آن برند نه تنها از لحاظ اعتبار، بلکه از لحاظ علاقه به آن برند نیز تغییر خواهد کرد.

۲- آگاهی از برند (Brand Awareness)

یکی از رایج‌ترین اهداف بازاریابی محتوا، افزایش آگاهی از برند است. در واقع، هدف اصلی این است که مخاطبین، محتوای ارزشمند تولیدشده را ببینند و نسبت به آن عکس‌العمل نشان دهند. این موضوع، نشان‌دهنده میزان تخصص یک شرکت است. محتواهای مرتبط با این هدف، می‌تواند در قالب‌های زیر ایجاد شوند:

• ویدئوهای سرگرم‌کننده و جذاب
• ایبوک‌ و وبینار
• اینفوگرافیک‌

اندازه‌گیری این هدف بسیار سخت است. با این وجود، با تلفیق یک سری داده‌ها و معیارها (KPI) با یکدیگر، می‌توان میزان آگاهی از برند را اندازه‌گیری کرد.

• اندازه‌گیری نرخ رشد از طریق نظرسنجی
• اندازه‌گیری ترافیک وب‌سایت
• اندازه‌گیری میزان جستجو‌های صورت گرفته
• اندازه‌گیری تعداد منشن‌های نام برند در شبکه‌های اجتماعی

۳- بهبود سئو (SEO)

با تولید محتوای باکیفیت، مخاطبان بیشتری جذب وب‌سایت شده و میزان ترفیک افزایش می‌یابد. الگوریتم موتورهای جستجو همواره در حال تغییر است. اما تا زمانی که شما به صورت مداوم محتوای مرتبط و آموزنده با کلیدواژه‌های مناسب ایجاد می‌کنید و محتوای خود را به روزرسانی می‌کنید، در موتورهای جستجو در رتبه بالاتری قرار خواهید گرفت. این موضوع، باعث افزایش دیده شدن از طریق بهبود سئو (SEO) می‌شود.

۴- تولید Lead یا سرنخ بازاریابی

ایجاد اعتماد و آگاهی، لازمه هر کسب‌وکار است، اما شاید مهم‌ترین هدف اغلب کسب‌وکارها ، تولید lead به عنوان نتیجه بازاریابی محتوا است. بازاریابی محتوا باعث می‌شود افراد غریبه از طریق اطلاعات مفید و آموزنده محتواها، کسب‌وکار شما را پیدا کنند. تبدیل ترافیک وب‌سایت و وبلاگ به Lead و در نهایت پرورش lead  ها در چرخه خرید و تبدیل آن‌ها به خریدار، یکی از مهم‌ترین اهداف بازاریابی محتوا است.

محتواهای مرتبط با این هدف می‌توانند در قالب‌های زیر ایجاد شوند:

• ایبوک‌ها، مطالعات موردی (case study) و مقالات
• مهم‌ترین شاخص‌هایی که بازاریابان برای ارزیابی این هدف مورد بررسی قرار می‌دهند، شامل موارد زیر می‌شود:
• تعداد lead های ایجاد شده توسط محتواهای مورد نظر
• نرخ همگرایی صفحات فرود

۵- جذب مخاطبین ایده‌آل

Lead ها در فرایند بازاریابی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند، اما leadهای بی‌کیفیت شما را به جایی نمی‌رساند. شما باید خریداران واقعی را جذب کنید. نکته مثبت در بازاریابی محتوا این است که تنها افرادی که به کسب‌وکار و زمینه تخصصی شما علاقه‌مند هستند، محتوای شما را دنبال می‌کنند. بنابراین، کسانی که درباره کسب‌وکار شما در مرورگر جستجو می‌کنند، محتوای شما را مشاهده و در فرم مورد نظر، ثبت نام می‌کنند، افرادی هستند که تیم فروش باید بر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کنند.

۶- تبدیل بازدیدکنندگان به Lead  با استفاده از تکنیک پرورش lead

Lead ها را از طریق سفر مشتری ایجاد کنید. سفر مشتری (Buyer’s journey)، شامل سه مرحله اصلی آگاهی، ملاحظات و تصمیم‌گیری است. توجه به محتوای ارائه شده به مخاطب در هر مرحله از سفر مشتری به دنبال کردن مشتری تا پایان قیف فروش کمک می‌کند.

۱- مرحله آگاهی: کاربر تازه متوجه شده است که یک مشکل دارد و برای پیدا کردن راه‌حل، در گوگل جستجو می‌کند. پس از این جستجو، وبلاگ شما را پیدا می‌کند و شروع به خواندن محتوای مربوطه می‌کند. سپس، برای اطلاع دقیق‌تر، به عنوان مثال، یک کتاب الکترونیکی دانلود می‌کند. تا به اینجا، تخصص خود را نشان داده‌ و اعتماد مخاطب را جلب کرده‌اید.

۲- مرحله ملاحظات: کاربر در این مرحله، راه‌حل مشکل خود را ارزیابی می‌کند و تعدادی از ویدئوهای شما را تماشا می‌کند. در این مرحله، کاربر مطمئن شده است که شرکت شما می‌تواند مشکلش را حل کند.

۳- مرحله تصمیم‌گیری: در این مرحله، کاربر پس از ارزیابی‌های مختلف، تصمیم به خرید یا استفاده از خدمات شما می‌گیرد. شما موفق شدید با استفاده از بازاریابی محتوا، کاربر را به خریدار تبدیل کنید.

۷- اشتراک‌گذاری محتوا توسط بازدیدکنندگان

یکی از بهترین راه‌های افزایش دیده شدن، اشتراک‌گذاری محتوای تولیدشده توسط مشتریان و lead ها است. قابلیت اشتراک‌گذاری، یکی از بهترین مزایای بازاریابی محتوا است. این اشتراک‌گذاری ممکن است به صورت فوروارد ایمیل یا اشتراک یک پست در شبکه اجتماعی صورت گیرد. هرچه محتوای شما در بین افراد بیشتری به اشتراک گذاشته شود، به نفع شما خواهد بود.

۸- دلیل قانع‌کننده برای بازگشت افراد به وب‌سایت شما

کدام کسب‌وکار از بازدیدهای مجدد کاربران، سود نمی‌برد؟ اغلب مردم به وب‌سایت‌هایی بازمی‌گردنند که می‌شناسند و اعتماد دارند. زمانی که محتوای آموزنده و مفید ایجاد می‌کنید، ارتباط شما با مخاطبان برقرار می‌شود و به یک منبع قابل اعتماد تبدیل می‌شوید. تولید محتوای مفید و جذاب به صورت هفتگی، منجر به بازگشت بازدیدکنندگان برای دریافت مطالب مفید می‌شود. استراتژی‌هایی نظیر ایمیل مارکتینگ و ایجاد جوامع آنلاین در این زمینه بسیار موفق عمل کرده است. هرچه مخاطبان را بیشتر درگیر کنید، به نفع کسب‌وکار شما خواهد بود.

۹- هم‌راستا با سایر استراتژی‌های بازاریابی

محتوای خوب برای موفقیت سایر استراتژی‌های بازاریابی نیز مهم تلقی می‌شود. به عنوان مثال، بهینه‌سازی موتورهای جستجوگر یا SEO و بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی از جمله استراتژی‌هایی است که به شدت تحت تاثیر محتوای خوب است. همچنین، این روش می‌تواند در فرمت‌های مختلفی نظیر برگه‌های پرینت شده، موبایل، ویدئو، شبکه‌های اجتماعی، ایجاد و توزیع شود.

۱۰- افزایش نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

بازاریابی محتوا تنها نیاز به صرف زمان دارد. این روش از لحاظ اقتصادی، بسیار مقرون به‌صرفه است. هزینه بازاریابی محتوا، ۶۲ درصد کمتر از روش‌های بازاریابی سنتی است، اما تاثیرگذاری آن در ایجاد lead، سه برابر است. ممکن است در ماه‌های اول، نتیجه دلخواه را بدست نیاورید، اما با گذشت زمان، میزان بازگشت سرمایه حاصل از این نوع بازاریابی افزایش می‌یابد.

۷ گام استراتژی بازاریابی محتوا

همان‌طور که گفته شد، موفقیت در بازاریابی محتوا، فراتر از جستجو کردن، نوشتن و انتشار محتوا است و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است. اجرای گام‌های زیر، برای این برنامه‌ریزی ضروری است:

۱- اهداف برنامه‌ریزی را تعیین کنید.

هدف شما از برنامه‌ریزی برای بازاریابی محتوا چیست؟ چرا محتوا ایجاد می‌کنید؟ پیش از شروع برنامه‌ریزی، باید اهداف خود را مشخص کنید. این کار، به شما در مشخص شدن بهترین استراتژی کمک می‌کند. می‌توانید برای پی بردن به اهداف صحیح، الگوهای موجود در وبلاگ Hub Spot را دانلود و مشاهده کنید.

۲- مخاطبین هدف خود را مشخص کنید.

برای ایجاد یک برنامه موفقیت‌آمیز، باید مخاطبین هدف خود را به عنوان یک شخصیت خریدار، به صورت واضح مشخص کنید. این مرحله برای کسانی که به تازگی آغاز به کار مارکتینگ کرده‌اند، بسیار مهم است. با شناخت مخاطبین هدف خود، می‌توانید محتوای مرتبط‌تر و ارزشمندتری برای آن‌ها ایجاد کنید. در صورتی که یک بازاریاب باتجربه باشید، هدف شما ممکن است متفاوت از سایرین باشد. آیا می‌خواهید گروهی جدید از مردم را هدف قرار دهید یا مخاطبین هدف قبلی خود را گسترش دهید؟ آیا می‌خواهید همان مخاطبین هدف را حفظ کنید؟

۳- یک سیستم مدیریت محتوا تعیین کنید.

یک سیستم برای مدیریت محتوا در نظر داشته باشید که شامل مدیریت ایجاد محتوا، انتشار و آنالیتیکس آن باشد. نرم‌افزارهای Hub Spot، Schedule و Word Press از جمله سیستم‌های مدیریت محتوا محسوب می‌شوند که Word Press در بین ایرانیان از محبوبیت بیشتری برخوردار است.

۴- استخدام نیروی محتوا

برای موفقیت در زمینه بازاریابی محتوا، به گروه‌های مختلفی از متخصصین نیاز دارید. درباره این موضع، در جلسات آینده بلوک، به صورت کامل صحبت می‌کنیم، اما به طور کلی، می‌توان نیروهای مورد نیاز را به چندین دسته زیر تقسیم کرد:

• وبلاگ‌نویس : (Blogger) این گروه، وظیفه نوشتن مقالات در زمینه‌های مختلف را بر عهده دارند و به بهینه‌سازی محتوای موجود در بلاگ می‌پردازند و تعداد مشترکین را نیز افزایش می‌دهند. این گروه باید دارای مهارت نوشتن، ویراستاری و آنالیز باشند و توانایی کار فردی و گروهی را داشته باشند.
• مدیر شبکه‌های اجتماعی : (Social Media Manager) این گروه از افراد، به دنبال افزایش تعداد فالوئرها در اینستاگرام ، جذب آن‌ها به کسب‌وکار، تبدیل آن‌ها به مشتری هستند. این دسته از افراد باید به صورت کامل با انواع شبکه‌های اجتماعی آشنا باشند، محتوای شبکه‌های اجتماعی را به صورت منظم ایجاد کنند و همکاری خوبی با سایر تولیدکنندگان محتوا و بازاریابان داشته باشد. خلاقیت بالا و روابط اجتماعی خوب از ویژگی‌های لازم برای این دسته از افراد است.
• کارشناس سئو: (SEO Specialist) این گروه از افراد، مسئول بهبود رتبه‌بندی در موتورهای جستجو هستند. بهبود سئو، همکاری با وبلاگ‌نویس‌ها و به روز بودن در زمینه سئو از جمله وظایف این گروه است. همچنین، این افراد باید از مهارت ویژه‌ای در کار با ابزارهای مختلف آنالیتیکس و کلیدواژه‌ها برخوردار باشند.
• طراح : (Designer) این دسته از افراد، مسئولیت بزرگی در برندسازی دارند و در واقع، با طراحی‌های خاص و منحصربه فرد خود به برندها، هویت می‌بخشند. این گروه باید دارای خلاقیت بسیار بالایی باشند و با نویسندگان همکاری و تعامل خوبی داشته باشند.

۵- ایده‌پردازی کنید!

این مرحله، شروع ایده‌پردازی برای ایجاد محتوای مناسب است. ابزارهای زیر می‌توانند در این مرحله به شما کمک کنند:

• : Hub Spot's Website Grader برای شناسایی موقعیت و عملکرد خود در مارکتینگ، این وب‌سایت، یکی از بهترین ابزارها است که به رتبه‌بندی بخش‌های مهم در بازاریابی وبلاگ یا شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد و در نهایت، یک گزارش دقیق برای بهینه‌سازی هر بخش ارائه می‌کند. به عنوان مثال، با استفاده از این ابزار، می‌توانید دریابید که سئوی سایت در چه وضعیتی است و برای بهبود آن، چه کارهایی باید انجام شود.
• : Blog idea generator این ابزار، برای ایده‌پردازی پست‌های وبلاگ، بسیار کمک‌کننده است. با وارد کردن یک الی سه واژه کلی درباره موضوع مورد نظر، ایده‌های بسیار زیادی برای نوشتن پست‌های وبلاگ بدست می‌آورید.
• : Feedly این ابزاربه دنبال کردن موضوعات به روز مرتبط با کسب‌وکار شما و به صورت همزمان، پیدا کردن ایده‌های تولید محتوا کمک می‌کند.
• : BuzzSumo محبوب‌ترین محتواها و ایده‌ها را در این ابزار بیابید. میزان به اشتراک‌گذاری‌ محتواها در شبکه‌های اجتماعی، معیار محبوبیت در این ابزار است. بنابراین، با استفاده از این ابزار، می‌توانید ایده‌هایی که اغلب مورد توجه مخاطبین قرار گرفته و به اشتراک گذاشته شده را بیابید.
• : Blog Post Headline Analyzerاین ابزار، سرفصل‌ها و عناوین را آنالیز می‌کند و درباره طول، کیفیت واژگان به کار رفته، گرامر و حجم جستجوی کلیدواژه، نظر می‌دهد. در صورتی که ایده‌های شما درباره موضوع مورد نظر آماده است، تعدادی سرفصل را در این ابزار امتحان کنید و بهترین و قوی‌ترین آن‌ها را انتخاب کنید.

۶- مشخص کنید چه نوع محتوایی می‌خواهید ایجاد کنید.

گزینه‌های بسیار زیادی برای تولید محتوا وجود دارد. به طور کلی می‌توان، محتوا را به سه دسته نوشتاری، بصر و صوتی تقسیم کرد. با ترکیب هر یک از این سه نوع محتوا، فرمت‌های جدید ایجاد می‌شود. پست‌ وبلاگ، ایبوک، اینفوگرافیک، ویدئو، فایل صوتی و … از محبوب‌ترین فرمت‌های محتوایی به حساب می‌آیند که در جلسات آینده، به صورت مفصل درباره هر یک از آن‌ها صحبت خواهیم کرد.

۷- محتوا را منتشر و مدیریت کنید.

محتوای تولید شده می‌تواند در بخش‌های زیر منتشر شود:

• موتورهای جستجو
• شبکه‌های اجتماعی
• ایمیل
• تبلیغات

بازاریابی محتوا، مختص به ایجاد و انتشار انواع مختلف محتوا نمی‌شود، بلکه سازماندهی و مدیریت محتوا را نیز شامل می‎شود. راه مدیریت بازاریابی محتوا، استفاده از تقویم محتوایی است. با استفاده از تقویم محتوایی، در مسیر درست بازاریابی محتوا قرار می‌گیرید. می‌توانید از تقویم رایگان موجود در بلاگ Hub Spot استفاده کنید. سپس، یک تقویم برای محتوای شبکه‌های اجتماعی خود ایجاد کنید تا محتواهای خود را در سایت‌ها و کانال‌های دیگر تبلیغ و مدیریت کنید.

انتشار به موقع محتواها را نادیده نگیرید. بسیاری از بازاریابان موفق، بر مرتبط ساختن محتواها با مناسبت‌هایی نظیر سال نو، شب یلدا و … تاکید دارند، اما شما نباید خود را به این مناسبت‌ها محدود کنید. ممکن است مناسبت‌هایی در تقویم وجود داشته باشد که برای مخاطبین هدف شما جذاب باشد. به عنوان مثال، انتشار یک پست درباره کتاب در روز کتاب‌خوانی می‌تواند ایده خوبی باشد. بنابراین، علاوه بر انتشار مرتب محتواها، به انتشار محتواهای مناسبتی که ممکن است مورد علاقه مخاطبین باشد نیز توجه کنید.

ابزارو تکنولوژی مورد نیاز برای بازاریابی محتوا

ابزارها و تکنولوژی‌ها به انجام ساده‌تر کارها کمک می‌کنند و منجر به صرفه‌جویی در زمان می‌شوند. به طور کلی، تمامی ابزارهای مورد نیاز برای بازاریابی محتوا، به چهار بخش زیر تقسیم می‌شوند:

• سیستم مدیریت محتوا : (CMS – Content Management System) برای اینکه تیم بازاریابی محتوا بدون نیاز به کمک تیم IT، بتوانند به راحتی وبلاگ ایجاد کنند، پست‌ وبلاگ ایجاد کنند و صفحات وب‌سایت اضافه کنند، استفاده از چنین ابزارهایی ضروری است.
• ابزار آنالیز و تجزیه‌وتحلیل: (Analytics) به منظور ارزیابی عملکرد بازاریابی محتوا، به ابزارهای آنالیتیکس نظیر گوگل آنالیتیکس نیاز دارید.
• نرم‌افزار مدیریت پروژه: (Project Management Software) با توجه به سرعت بالای تولید پست‌های شبکه‌های اجتماعی و پست‌های وبلاگ و استفاده از این پست‌ها در کمپین‌های مختلف، استفاده از یک نرم‌افزار مدیریت پروژه ضروری به نظر می‌رسد.
• نرم‌افزارهای طراحی: (Design Software) محتوای بصری، نقش بسیار مهمی در موفقیت بازاریابی محتوا ایفا می‌کند. دارا بودن مهارت در فوتوشاپ، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های طراحان است. همچنین، ابزارهای دیگری برای تولید محتوای بصری وجود دارد Canva، یکی از ابزارهای رایگان طراحی است که محتوای بصری باکیفیت تولید می‌کند.