برای این که آدم‌ها رنگ‌های خاصی را بر سایر رنگ‌ها ترجیح می‌دهند دلیل وجود دارد. این ارجحیت اطلاعات فراوانی را درباره‌ی شخصیت ما فاش می‌کند، چون هر رنگ با واکنشی که مغز ما هنگام درک آن از خود نشان می‌دهد در ارتباط است. در این مقاله قصد داریم از روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و برندینگ با شما صحبت کنیم.

روانشناسی رنگ ها و ارتباطات رنگ‌ها بخش جالبی از سیستم کاری پیچیده‌ی مغز ما هستند، سیستمی که هنوز هم پرسش‌های علمی بسیاری در رابطه با آن بی‌جواب مانده‌اند و همچنین تفاوت موجود در معنای فرهنگی رنگ‌ها، که تنها از طریق مشاهده و تجربه‌ی این که چگونه در طی سال‌ها رنگ‌ها بر مغز ما تاثیر گذاشته‌اند قابل استفاده هستند.

شایان ذکر است که روانشناسی رنگ ها یکی از جالب ترین و در عین حال بحث برانگیزترین بخش بازاریابی محسوب می شودکه نقش مهمی در متقاعدسازی مشتری برای خرید دارد.
دلیل این امر این است که امروزه اکثر مکالمات مربوط به رنگ و متقاعدسازی مشتری، شامل حدس و گمانه‌زنی است. علاوه بر این، بعضی از بازاریاب ها اطلاعات اغراق‌آمیزی درباره‌ی «رنگ و ذهن» به منظور گمراه کردن به مشتریان می‌دهند.

ما با هدف برطرف ساختن این نوع طرز فکر و برخورداری از عامل واقعا «جذاب» رفتار انسانی، قصد داریم مجموعه‌ای از قابل اعتمادترین پژوهش ها در زمینه‌ی نظریه رنگ و فرایند متقاعدسازی مشتری را بررسی کنیم.طبق پژوهش های انجام شده، عواملی مانند تمایلات شخصی، تجارب، شیوه های تربیتی، تفاوت فرهنگی و محیط بر تاثیر رنگ ها بر روی ما، موثر است. درنتیجه این باور که رنگ زرد و بنفش احساسات افراد را برمی انگیزانند تقریبا درست است.

اهمیت روانشناسی رنگ ها در برند و برندسازی

مفهوم رنگ یکی از مهم ترین مباحث در زمینه برند است. تلاش‌های فراوانی در راستای طبقه‌بندی واکنش مصرف‌کننده به رنگ‌های مختلف انجام شده است. اما حقیقت امر این است که رنگ به تجارب و علایق شخصی افراد وابسته است و انتقال احساس و برداشت خاص از یک رنگ به صورت جهانی دشوار است.اما الگوهای پیامی بسیاری در مفهوم رنگ وجود دارد. به عنوان مثال رنگ‌ها نقش حیاتی در خرید و برند، بازی می‌کنند.

نتایج پژوهشی با عنوان ” تاثیر رنگ در بازاریابی” نشان داد که بالغ بر 90 درصد قضاوت هایی که از سوی مصرف کنندگان درباره محصولات می شود، تنها بر اساس رنگ آنهاست. رابطه بین رنگ و برند برپایه تناسب درک رنگی است که در برند خاصی استفاده می شود.

مطالعه‌ای با عنوان “قرمزِ هیجان انگیز و آبی رقابتی” نیز تاثیر رنگ بر خرید را براساس چگونگی اثرگذاری مفهوم برند، تایید می‌کند. این بدان معنا است که رنگ باعث می شود مصرف کننده درباره “ویژگی” برند، قضاوت کند.

مطالعات مختلف در خصوص روانشناسی رنگ ها نشان داده اند که واقعا بین استفاده از رنگی خاص و برداشت مصرف‌کننده از ویژگی برند رابطه وجود دارد. جنیفر آکر، استاد دانشگاه استنفورد، مطالعاتی را در زمینه‌ی وسعت ویژگی برند انجام داده و پنج دلیل اصلی را که نقش مهمی در شخصیت برند بازی می‌کنند مورد بررسی قرار داده است.

سایر مطالعات نشان می‌دهند که مغز ما برندهای قابل شناسایی را ترجیح می دهد که باعث می شود رنگ اهمیت خاصی در ویژگی برند داشته باشد. حتی پیشنهاد شده که کسب‌و‌کارهای نوپا رنگی را برای لوگو انتخاب کنند که آنها را از سایر رقیبان خود متمایز سازد. (مثلا اگر کلیه رقیبان از رنگ آبی در برند خود در زمینه کسب و کارتان استفاده می کنند، شما رنگ بنفش را انتخاب کنید.)
هر رنگ با ویژگی خاصی در ارتباط است. ( مثلاً رنگ قهوه ای با خشونت، بنفش با فرهیختگی و رنگ قرمز با هیجان در ارتباط است). اما نکته قابل توجه در اکثر مطالعات دانشگاهی درباره رنگ و بازاریابی این است که به جای پرداختن به رنگ های کلیشه ای و مربوطه معمول، رنگ انتخابی تان باید با ویژگی دلخواهِ برندتان، تناسب داشته باشد.اما این نکته را به خاطر داشته باشید که زمینه کاری شما مهم ترین نقش را بازی می کند. احساس و تصویر ذهنی که برند شما در متقاعد کردن مصرف کننده می گذارد، بسیار مهم است. رنگ انتخابی حتما باید با برند متناسب باشد.یکی از بهترین مطالعات در زمینه روانشناسی رنگ ها توسط جو هالوک انجام شده است. وی در مطالعه خود رنگ های مورد علاقه زن و مرد را مورد بررسی قرار داده است.شایان ذکر است که محیط زندگی فرد به ویژه مفاهیم فرهنگی نقش مهمی در علاقمندی افراد به رنگ های خاصی دارد. مثلا مقاله ای در مجله‌ی Smithsonian توضیح می‌دهد که چگونه آبی به رنگی برای پسرها و صورتی به رنگ دخترها تبدیل شده است.

مشاهدات هالوک در زمینه رنگ های مورد علاقه خانم ها و آقایان در زیر آمده است:

رنگ های مورد علاقه مردان

رنگ های مورد علاقه زنان

مهم ترین نکته ی قابل توجه در این تصاویر، علاقه ی هر دو جنس مرد و زن به رنگ آبی است. اما درباره رنگ بنفش هیچ شباهتی باهم ندارند. رنگ بنفش در صدر لیست رنگ های مورد علاقه ی خانم ها است. در رابطه با درک رنگ، مردان رنگ های تند را ترجیح می دهند، درصورتی که زنان رنگ های ملایم تری را دوست دارند.

بهتر است برای طراحی لوگوی خود این اطلاعات را در ذهن داشته باشید. چرا که در جذب مصرف کنندگان تأثیر به سزایی دارد.

روانشناسی رنگ و تأثیر آن بر مخاطب

رنگ‌ها تأثیر مهمی بر روی احساسات ما دارد. روانشناسی رنگ توسط متخصصان دانشگاهی، فعالان هنر پاپ، مشاغل و مواردی دیگر مورد بررسی قرار گرفته است. در حالی که اثر عاطفی رنگ از یک فرد به فرد دیگر با توجه به جنسیت آن‌ها، زمینه‌های فرهنگی، تجربه شخصی و واریانس‌های عصبی متفاوت است. دستورالعمل‌ها و قوانین کاملی وجود دارد که توسط مطالعات روانشناسی رنگ مطرح شده‌اند. درک این قوانین موضوع بسیار مهمی در مسئله برندینگ است.

به احتمال زیاد می‌دانید که رنگ قرمز می‌تواند احساسات عاشقانه یا خطر را تحریک کند. یا حتی می‌دانید که رنگ آبی می‌تواند احساسات زن را به سمت آرامش و سردی ببرد. اما نظر شما در مورد رنگ نارنجی چیست؟ یا در مورد رنگ خاکستری چه می‌دانید؟ یا حتی از احساسات ظریف‌تر مانند هارمونی یا امید چه می‌دانید؟ می‌دانید کدام یک از رنگ‌ها بیشترین ارتباط با این احساس را دارند؟

از آنجا که رنگ در میان محرک‌های بصری در جریان شناخت انسان قرار می‌گیرد، پاسخ دادن به این پرسش‌ها مهم است. پاسخ همه این پرسش‌ها چیزی نیست جز روانشناسی رنگ.

در این مطلب یک لیست از ۱۲ رنگ مورد استفاده در طراحی بنر و لوگو فراهم آورده‌ایم. به خاطر داشته باشید که هیچ کدام از پاسخ‌های عاطفی به طور ویژه و خاص برای یک رنگ مشخص، ثابت نیستند.

در بحث روانشناسی رنگ مسئله پیشینه افراد و فرهنگ آن‌ها نیز وجود دارد، از آنجایی که یک رنگ می‌تواند دو احساس کاملاً واگرا را نشان دهد، مسئله برندینگ راهکار خوبی است که رنگ را به چه شکلی استفاده کند و چه معنی از آن دریافت شود.

با در نظر داشتن این موضوع، درک درست از شخصیت برند و انتخاب رنگ مناسب برای نام تجاری، می‌تواند یک تصمیم منطقی و آگاهانه باشد.

روانشناسی رنگ قرمز

رنگ قرمز به عنوان یک رنگ محرک شناخته می‌شود که تأثیر آن بر روی روان افراد چندان ظریف نیست. البته استفاده از این رنگ در اهداف برندینگ اهمیت بالایی دارد. رنگ قرمز نشان داده که تفکر تحلیلی را به شدت کاهش می‌دهد و سرعت واکنش‌های ما را بالا می‌برد.

دلایلی وجود دارد که قیمت کالاهای فروش را معمولاً در برچسب‌های قرمز رنگ قرار می‌دهند. جالب است بدانید ورزشکارانی که در برابر رقبای با پوشش قرمز رنگ قرار می‌گیرند، نوعی کاهش در اعتماد به نفس تجربه می‌کنند و دانش آموزانی که در معرض رنگ قرمز قرار دارند، احتمالاً نتایج برتری در امتحانات خود می‌گیرند.

رنگ قرمز می‌تواند نشان دهنده توقف، اشتباه در نوشتن و یا اشتباه در منابع یا ضرر مالی باشد. این رنگ دارای طولانی‌ترین طول موج تمام رنگ‌هاست و انسان‌ها آن را به واقعی‌ترین شکل ممکن می‌بینند. این رنگ نشانه شور و عشق است، انرژی را در افراد افزایش می‌دهد و استفاده از آن در کنار رنگ‌های دیگر باعث بالا رفتن هیجان فرد می‌شود.

روانشناسی رنگ نارنجی

رنگ نارنجی در تقاطع بین دو رنگ زرد و قرمز قرار گرفته است. این رنگ بسیار تحریک کننده است و احساساتی مانند هیجان، شور و شوق، و گرما را منتقل می‌کند. این رنگ به شدت سرگرم کننده و پر انرژی است و به همین دلیل در برند و لوگو بسیاری از تیم‌های ورزشی استفاده می‌شود. رنگ نارنجی برخلاف رنگ‌های قرمز و زرد هشدار دهنده نیست بلکه برای جلب توجه بیشتر استفاده می‌شود، به همین دلیل شاهد کاربرد آن در مخروطی‌های کناره‌های خیابان و برخی برنامه‌های تبلیغاتی هستیم.

در مسئله برندینگ و روانشناسی رنگ مصرف کنندگان تمایل دارند که رنگ نارنجی را انتخاب کنند و این چیزی است که در برندهایی مانند Home Depot که یک فروشگاه معتبر محصولات ساختمانی در جورجیا آمریکا یا bamilo که یک فروشگاه آنلاین در ایران است استفاده می‌شود.

رنگ نارنجی در انتهای طیف رنگی فیزیکی قرار می‌گیرد و معمولاً در مواردی برای نشان دادن غذا یا گرما از آن استفاده می‌شود. غروب آفتاب، مرکبات و کدو تنبل نمونه‌های اصلی استفاده از این رنگ در خوراکی‌ها هستند و در اغلب موارد به عنوان یک رنگ پرکاربرد در مراسم هالووین استفاده می‌شود. استفاده از رنگ نارنجی و ترکیب کردن آن با رنگ سیاه می‌تواند نوعی احساس وحشتناک و ناخوشایند به وجود بیاورد.

روانشناسی رنگ زرد

به نظر می‌رسد که رنگ زرد در میان تمامی رنگ‌ها تأثیر کمی در سرگرمی و شادی داشته باشد، اما کسانی که به این رنگ علاقه دارند، به عنوان یک اولویت در هیجان بخشی به آنها شناخته می‌شود. با وجود اینکه به نظر می‌رسد که رنگ زرد رنگ شاد باشد، اما استفاده بیش از حد از آن می‌تواند باعث خشم، سرخوردگی، ترس و اضطراب در فرد شود. حتی در برخی موارد گزارش شده است که این رنگ می‌تواند باعث گریه نوزادان باشد.

نکته جالب در مورد بررسی روانشناسی رنگ زرد نشان می‌دهد که این رنگ باعث بالا رفتن سوخت و ساز بدن می‌شود. استفاده درست و به جا از این رنگ موجب بالا رفتن اعتماد به نفس فرد می‌شود. از آنجایی که طول موج رنگ نسبتاً بلند است، به عنوان یکی از اصلی‌ترین رنگ‌های مرئی شناخته می‌شود. رنگ زرد تحریک کننده بوده و باعث جلب توجه می‌شود. علائم ترافیکی، تبلیغات، نشانه‌های حقوقی و قانونی و همچنین برخی از برچسب‌های هشدار دهنده از همین خصوصیات رنگ بهره می‌برند.

روانشناسی رنگ سبز

رنگ سبز یکی از ساده‌ترین رنگ‌ها برای چشمان ماست، زیرا بدون اینکه نیازی به تغییر در شبکیه چشم داشته باشیم، به راحتی می‌توانیم طیف‌های مختلف این رنگ را دریافت کنیم. همین وضعیت باعث می‌شود که رنگ سبز برای ما بسیار آرامبخش و دلپذیر باشد. بسیاری از هنرمندان به هنگام رفتن به صحنه یا تلویزیون سعی می‌کنند در اتاق سبز قرار بگیرند تا آرام شود. این رنگ می‌تواند به بهبود بینایی ما کمک کند و معمولاً در دید شبانه هم از آن استفاده می‌شود، زیرا چشم به راحتی می‌تواند سایز و اندازه آن را تشخیص دهد.

رنگ سبز یک رنگ متعادل در روانشناسی رنگ شناخته می‌شود که در وسط طیف قرار دارد. این رنگ نشان دهنده طبیعت، باربری و حتی جنسیت است. دنیای سبز یک دنیایی امن است که پر از آب، پرندگان و زندگی است. به همین دلیل این رنگ به عنوان یک رنگ اطمینان‌بخش شناخته می‌شود. البته باید بپذیریم که مثل بقیه رنگ‌ها، جنبه منفی هم دارد. اگرچه رنگ سبز نماد سلامت و شانس است، نمادی از حسادت هم هست.

روانشناسی رنگ فیروزه ایی یا سایان

رنگ فیروزه‌ای یک رنگ تحول‌آمیز است که طیف آن بین دو رنگ آبی و سبز قرار گرفته است. این موضوع در روانشناسی رنگ می‌تواند نشانه‌ای از محافظه کاری مربوط به رنگ آبی و سهولت در کارها مربوط به رنگ سبز باشد. این رنگ نشان دهنده تفکر و ارتباط است. بسیاری از روانشناسان در حوزه برندینگ معتقدند که رنگ فیروزه‌ای همراه با شارژر روح، افزایش سطح انرژی و تحریک اندیشه مثبت است و به نوعی الهام بخش است. این رنگ می‌تواند نشان دهنده خلاقیت و تنوع در بیان باشد.

در بازار و تجارت رنگ فیروزه‌ای اغلب در برندهای متمرکز بر ارتباطات از جمله آموزش، رسانه و فناوری رایانه یافت می‌شود. این رنگ برای یک محصول شوینده یا پاک‌کننده ایده‌آل است و به نوعی نشان‌دهنده پاکیزگی و خلوص بدون استریل بیش از حد است. فیروزه‌ای به عنوان رنگ دگرگونی شناخته می‌شود و می‌تواند در روانشناسی رنگ نشان دهنده نوعی عدم تصمیم‌گیری و رخ دادن اشتباه در نتیجه عدم مشورت باشد.

روانشناسی رنگ آبی

در حالی که رنگ قرمز به عنوان رنگ بدن شناخته می‌شود، رنگ آبی متعلق به ذهن است. این رنگ به رنگ آرامی و خونسردی، رنگ شفافیت و رک بودن و همچنین رنگ ارتباط معروف است. با توجه به مطالعات روانشناسی رنگ آبی به عنوان محبوبترین رنگ در جهان شناخته می‌شود و بیشتر توسط مردان مورد توجه قرار می‌گیرد. این موضوع باعث می‌شود که استفاده از آن در همه جای زندگی ما دیده شود. رنگ آبی، رنگ آسمان، رنگ اقیانوس‌ها و دریاچه‌هاست. رنگ اولویت جهانی برای نشان دادن شرایط زیست محیطی و تهدیدات آینده آن است و به نوعی یک رنگ محافظه‌کارانه به حساب می‌آید.

در روانشناسی رنگ از رنگ آبی به عنوان ثبات و قابل اطمینان یاد می‌شود و معمولاً کارگران در اتاق‌های آبی کارایی بیشتری دارند. البته این رنگ می‌تواند رنگ ناراحتی و سرماخوردگی هم باشد. اگر دوست دارید اشتها نداشته باشید بدانید که رنگ آبی به طور کامل اشتها را از بین می‌برد. پس اگر برنامه کاهش وزن دارید، سعی کنید همیشه از رنگ آبی در اطراف خود استفاده کنید.

روانشناسی رنگ بنفش

رنگ بنفش در محل تلاقی دو رنگ قرمز و آبی قرار می‌گیرد و می‌تواند یک تعادل جذاب از ویژگی‌های مردانه و زنانه را نشان دهد. این رنگ نمی‌تواند به اندازه رنگ آبی خنثی باشد و نه به اندازه رنگ قرمز تحریک کننده، مگر در مواردی که یکی از این دو رنگ بر دیگری غلبه کند. بنفش مایل به آبی تقریباً یک رنگ سرد است. این در حالی است که بنفش مایل به قرمز به وضوح گرم است. رنگ بنفش می‌تواند نشان دهنده رنگ حق امتیاز و شجاعت، ثروت، لوکس بودن و پیچیدگی باشد.

این رنگ یکی از عجیب‌ترین رنگ‌ها در طبیعت است و به همین دلیل می‌تواند به صورت طبیعی و مصنوعی نیز استفاده شود. رنگ بنفش در کوتاه‌ترین طول موج قرار دارد و به همین دلیل میزان طیف مرئی آن در کمترین حد ممکن است. به همین دلیل در روانشناسی رنگ این رنگ را مرتبط با زمان، فضا و کیهان‌شناسی می‌دانند. حتی در برخی موارد با معنویت، تفکر، خلاقیت و تخیل هم در ارتباط است.

روانشناسی رنگ قهوه ایی

رنگ قهوه‌ای از رنگ‌های قرمز و زرد تشکیل شده که درصد بالایی از آن به رنگ سیاه است. به همین دلیل از آن به عنوان یک رنگ تفکیک کننده سیاه و سفید شناخته می‌شود، اما گرم‌تر و و نرم‌تر از رنگ سیاه است. رنگ قهوه‌ای نشانی از استحکام و قابل اعتماد بودن است و به عنوان رنگ زمین و یک رنگ فراوان در طبیعت شناخته می‌شود. این رنگ دارای اطمینان بالایی بوده و به عنوان رنگ اصلی چوب و چرم است. در اغلب موارد مردان علاقه بیشتری نسبت به زنان به رنگ قهوه‌ای دارند.

رنگ قهوه‌ای به نوعی یک رنگ حمایتی است و می‌تواند غم‌انگیز و تا حدودی عجیب هم باشد. در جریان استفاده کاربردی و اصولی از رنگ‌ها، اگر رنگ قهوه‌ای به درستی استفاده شود می‌تواند تأثیر خارق‌العاده‌ای داشته باشد.

روانشناسی رنگ سیاه

رنگ سیاه جاذب همه رنگ‌هاست. این یک واقعیت غیر قابل انکار است که تمامی پیامدهای روانشناختی عمیق در این رنگ وجود دارد. سیاه نماد قدرت است این رنگ هم می‌تواند انرژی را جذب کند و هم شخصیت افراد را به سمت خود بکشد. سیاه فاقد نور است و به نظر می‌رسد که شگفت انگیز باشد. اصولاً این رنگ چیزی به اسم جزئیات ندارد و حداقل یک رنگ مفهومی نیست. رنگ سیاه و رنگ سفید تقریباً از لحاظ پیچیدگی و وزن و جدی بودن در یک سطح هستند.

این رنگ بی‌نظیر است و به راحتی یک رنگ شیک محسوب می‌شود. به لباس سیاه با یک جلیقه مشکی خاص توجه کنید. این رنگ پیچیده است و از آن برای عزاداری هم استفاده می‌شود. رنگ سیاه هم توسط کشیش پوشیده می‌شود و هم توسط شیاطین و اراذل. این رنگ می‌تواند نوعی ناامیدی و بدی را بیان کند.

هماهنگی رنگ ها و نرخ تبدیل

اخیرا انتخاب «بهترین» رنگ برای طراحی سایت و نرخ تبدیل در وب سایت ها به موضوع بسیار محبوبی تبدیل شده است. این وبسایت ها با توجه به این نکته که هیچ رنگی، بهترین رنگ برای نرخ تبدیل نیست، توانسته اند پیشرفت خوبی در این زمینه داشته باشند.

براساس یکی از اصول روان شناسی تحت عنوان اثرجداسازی (The Lsolation Effect)، احتمال یادآوری گزینه ای که متمایز باشد، بیشتر است. پژوهش ها به وضوح نشان می دهد زمانی که یک آیتم نسبت به آیتم های اطرافش برجسته تر است، افراد بیشتر به آن توجه کرده و آن را به خاطر می‌سپارند.
مطالعاتی تحت عنوان “پاسخ زیباشناختی به ترکیب رنگ” و “ترجیحات مصرف کننده درباره ی ترکیب رنگ” نشان می دهد در حالی که اکثریت مصرف کنندگان الگوهای رنگی با ته رنگ های مشابه را ترجیح می دهند، اما پالت هایی با رنگ های بسیار متضاد را می پسندند.

این عبارت از نظر هماهنگی رنگ به معنی ایجاد یک ساختار بصری متشکل از پایه رنگ های مشابه و متضاد کردن آنها با رنگ های مکمل تند است. از رنگ های ثانویه نیز می توانید استفاده کنید.
پژوهش ها نشان داده است که رنگ و نام برند هرچه غیرمعمول تر و منحصربه فردتر باشد، نیت خرید مصرف کننده را بیشتر می کند. این پژوهش در طیف متنوعی از محصولات انجام گرفت و نتیجه ی همه ی آنها یکسان بود. به چشم مصرف کنندگان برندهایی که رنگی نوشته شده بودند جذاب تر بود. این موضوع حتی درباره محصولات غیرغذایی هم صدق می کند.

پس به خاطر داشته باشید که انتخاب رنگ باتوجه به روانشناسی رنگ ها هم به اندازه‌ی انتخاب نام برند از اهمیت ویژه‌ای در جلب توجه مصرف‌کننده دارد.

انتخاب رنگ، انتخاب شخصیت برند

هویت برند شما مشخص می‌کند که دنیا چه درکی از برند شما دارد. رنگ یک جزء جدایی ناپذیر برای این احساسات و ادراک است. انتخاب رنگی که بتواند به بهترین شکل ممکن شخصیت برند شما را نشان دهد، برای ایجاد یک برند تجاری و معتبر بسیار مهم است. این تصمیمی نیست که شما بخواهید از روی هوا و هوس به آن برسید بلکه درک روانشناسی رنگ این بینش را به شما می‌دهد که تحقیقات کاملی در مورد انتخاب برندینگ داشته باشید و در نهایت به این نتیجه برسید که کدام رنگ برای نام تجاری شما مناسب‌تر است.